Karlijn van Spankeren Mentale Gezondheid 30 jun 2023, 15:00

Leestijd: 3 minuten

Karlijn over het Imposter Syndrome: ‘We doen toch allemaal maar wat?’

Het Imposter Syndrome: misschien heb je er weleens van gehoord. Voornamelijk vrouwen hebben er last van, maar ook bij mannen komt het veel voor. Ik betrap mezelf ook weleens op de typische Imposter Syndrome-gedachten. Dus daar wilde ik het vandaag eens over hebben.

Misschien ken je de term niet, maar het gevoel wel. Als je last hebt van Imposter Syndrome, dan ben je constant bang om door de mand te vallen. Hoeveel diploma’s je ook haalt, hoe vaak je ook promotie maakt en hoeveel complimenten je ook krijgt: je bent bang dan mensen doorhebben dat je eigenlijk helemaal niks kan.

Scriptiestress en het moment van de waarheid

Toen ik deze week met een vriendin sprak over de verdediging van haar scriptie, moest ik denken aan hoe zenuwachtig ik was op dat moment. Na maandenlang gezwoegd te hebben op mijn eindproduct, stapte ik met knikkende knieën het klaslokaal binnen. Het komende uur zouden twee docenten mij het hemd van het lijf vragen over mijn ‘meesterwerk’. Het enige wat ik dacht was: dit gaat straks faliekant mis.

Na enkele kritische vragen, wachtte ik op het eindoordeel. Mijn cijfer? Een 9. Dat was de eerste keer dat ik besefte dat ik niet ‘zomaar wat had gedaan’. Al voelde het wel zo.

Onderschatten van eigen kwaliteiten

Terug naar het Imposter Syndrome. Mensen die hier last van hebben leggen de lat hoog en onderschatten hun eigen prestaties. Het gevolg hiervan: alles voelt ‘niet goed genoeg’. Noem het perfectionisme on steroids.

Het gevoel dat je door de mand gaat vallen en dat mensen je door gaan hebben is een klassiek voorbeeld van Imposter Syndrome. Je denkt bijvoorbeeld dat jij je collega’s bedriegt. Of alsof zij veel meer verstand van zaken hebben, terwijl jij ‘gewoon maar wat doet’. Eigenlijk is het een simpele rekensom: als je competentie hoger is dan je zelfvertrouwen, ligt het Imposter Syndrome op de loer. Maar wie bedriegen de ‘Imposters’ nou eigenlijk? Waarschijnlijk alleen zichzelf.

Maar wie weet het nou écht?

Toch flirt ik vaak met de gedachte dat we allemaal maar wat doen. Want wie heeft nou echt de succesformule des levens uitgevonden? We proberen in het dagelijks leven alle ballen hoog te houden en in de tussentijd een beetje te genieten. Succes is in mijn ogen het gevolg van een paar dingen: talent, timing, hard werken en de juiste kansen aanpakken.

Toch improviseren we allemaal een beetje met dit gouden recept. Want hé, dat is het leven. Misschien klinkt dit alles wel érg Imposter-ish, maar die gedachte geeft mij rust.